Noord-Limburgse Modelspoorvereniging
 

Natuurgetrouw de wissels omzetten

Bij de echte spoorwegen gaan wissels langzaam maar gestaag om naar de andere stand zonder veel lawaai.  Jammer genoeg gaat dit bij onze modelbanen vaak anders. Een wissel gaat met een klap naar de andere kant of soms maakt de wisselmotor gewoon echt veel lawaai. 
Een goede oplossing hiervoor is het gebruik van een servo motor.  Deze motortjes zijn goedkoop, redelijk makkelijk aan te sturen met eigenlijk maar één probleem : bij het aanzetten van de baanspanning hebben deze servo's de neiging om heel ongecontroleerd te bewegen en dat is heel moeilijk af te leren.

Bij onze nieuwe clubbaan wilde we deze servo's ook gebruiken en we zijn gestart met het opstellen van een aantal wensen en eisen.

1. Het inregelen van de servo, eigenlijk de slag van de wissel, moet lokaal gebeuren, dus niet via software op de PC
2. Voor onze 2-rails baan moet het puntstuk van de wissel iedere keer van polariteit veranderd worden.
    De printplaat moet hiervoor een relais aan boord hebben.
3. Servo + printplaat moeten ook op een analoge baan gebruikt kunnen worden met de bestaande drukknop bediening.
    Deze wens is natuurlijk voor de leden die thuis een analoge baan hebben.
4. De snelheid van het omzetten van de wissel moet gewijzigd kunnen worden.
5. De servo moet heel soepel bewegen en niet zo schokkerig zoals vaak te zien is bij deze servo's.
6. De servo mag op geen enkel moment ongecontroleerd bewegen, dus ook niet bij het aanzetten van de voedingsspanning.

Deze uitvoerige lijst van wensen en eisen maakte het noodzakelijk om elke wissel aandrijving (= servo) zijn eigen printplaatje te geven en daarmee lukt het om aan alle wensen en eisen te voldoen.

1. Het inregelen van de servo gaat met behulp van kleine drukknopjes op de print.  De print is onder de betreffende wissel gemonteerd en
    met de drukknopjes kun je de slag van de servo vergroten of juist verkleinen.
2. Het betreffende relais zit op de print en de contacten worden aangesloten op het puntstuk van de wissel en de beide rails aansluitingen.
3. De stand van de servo kan op 3 manieren worden aangestuurd:

    -  een computer uitgang levert 0 Volt of 5 Volt voor de beide standen van de wissel.
    -  via een handbediende wissel schakelaar komt er 0 of 5 Volt op de ingang.
    -  Met de bekende drukknoppen worden 2 ingangen van de print aangesloten voor de standen rechtdoor en afslaan.
       Het maakt voor de print nu niet uit of dat de drukknoppen aangesloten zijn op wissel- of gelijkspanning.
4.  De snelheid van het omzetten van de wissel kan, via dip switches, op 4 verschillende snelheden worden ingesteld.
5.  De servo wordt in hele kleine stapjes aangestuurd door de microcontroller en dit levert een heel gelijkmatige beweging van de servo op.
6.  Deze laatste eis was het ingewikkeldst maar het is gelukt !  De servo beweegt alleen maar wanneer de computer of gebruiker hiervoor
     opdracht geeft.  Bij het aanzetten van de baanspanning blijven alle servo's doodstil staan.

Mocht je dit allemaal een keer in het echt willen zien werken, kom dan gewoon een keer kijken in ons clubgebouw.